Wszystko o selenie?

Jak działa selen?

Selen uważany jest za jeden z kluczowych pierwiastków, gdyż wchodzi w skład ponad 20 enzymów, które są istotne w przemianach oksydacyjnych zachodzących w organizmie. W ten sposób działają one ochronnie przed wolnym rodnikami, które zaburzają pracę zdrowych komórek i tkanek oraz mogą być jedną z przyczyn powstawania nowotworów. Pośrednio, sam selen ma wpływ na syntezę hormonów tarczycy oraz uczestniczy w przemianach kwasów tłuszczowych. Jego rola jest również bardzo istotna w procesie syntezy DNA i RNA, które stanowią nasz materiał genetyczny. W połączeniu z witaminą E opóźnia starzenie się komórek i tkanek, co więcej pomaga utrzymać ich elastyczność! Jego niska zawartość w diecie może prowadzić do powstanie chorób sercowo-naczyniowych.


Przyswajalność selenu zwiększa:

• obecność metioniny – aminokwas egzogenny (musimy go uzupełniać z pożywieniem), budujący białka, zawierający siarkę, obecny w produktach takich jak jaja, mięsa, ryby, nasiona sezamu, orzechy brazylijskie oraz produkty zbożowe
• witamina C, A, E oraz obecność innych oksydantów (beta-karoten, cynk)

Niedobór, jak i nadmiar selenu w diecie jest niebezpieczny!


Niedobory występują:

• w chorobach naczyń krwionośnych
• u osób chorych na AIDS
• w ostrym zapaleniu trzustki
• w chorobach zapalnych
• u chorych z depresją
• w retinopatii

Dawki 900 ug selenu dziennie przez dłuższy czas mogą powodować objawy zatrucia:

• nudności i wymioty
• oddech o zapachu czosnku
• pocenie się
• łamliwość i utratę paznokci oraz włosów
• depresję

Dodatkowo w diecie wegańskiej mogą często występować niedobory selenu, gdyż jego główne źródła to mięso, podroby, ryby oraz skorupiaki.


Zawartość selenu w wybranych roślinnych produktach spożywczych:

• Czosnek 14,2 ug w 100 g
• Kukurydza (kolba niesolona i konserwowa) 0,7 ug w 100 g
• Fasola biała 1,3 ug w 100 g
• Soczewica 8,3 ug w 100 g

UWAGA! Orzechy brazylijskie są najbogatszym żywieniowym źródłem selenu (średnie stężenie selenu w 6-8 sztukach to 544 ug). Jeden orzech brazylijski pokrywa dzienne zapotrzebowanie na selen.

^{Aneta Strelau mgr dietetyki klinicznej, certyfikowany europejski specjalista leczenia otyłości (cert. SCOPE), Członkini Europejskiej Federacji Stowarzyszeń Dietetyków DIETS/ EFAD, Polskiego Stowarzyszenia Osób z Celiakią i Na Diecie Bezglutenowej, Polskiego Towarzystwa Dietetyki, Polskiego Towarzystwa Diabetologicznego, wiceprezes Fundacji promującej sport wśród dzieci i młodzieży „Warszawska Asocjacja Rugby. Właścicielka Poradni ,,Dietetyki Klinicznej Strelau”, Autorka ,,Poradnika dietetycznego dla Pacjenta z cukrzyca 2 cz. I” Poradnika dietetycznego dla Pacjentów z cukrzyca 2 cz. II” , ,, Dieta dla Dziecka”, ‘’Żywienie osób starszych w praktyce”. Specjalista w zakresie leczenia otyłości oraz dietoterapii chorób autoimmunologicznych dzieci i dorosłych. Zajmuje się również poradnictwem dla dzieci objętymi opieką specjalistycznych poradni zaburzeń neurorozwojowych na terenie Warszawy. Wykładowca, uczestniczka licznych kongresów dotyczących żywienia klinicznego i chorób metabolicznych. Ekspert w licznych kampaniach edukacyjnych, w programach TV oraz w audycjach radiowych.
www.strelmedica.pl}